Thoái Hóa Đốt Sống Cổ Có Gây Thiếu Máu Não Không?

Những cơn đau vai gáy, cứng cổ kèm theo chóng mặt, hoa mắt hay ù tai khiến nhiều người lo lắng. Không ít người đặt câu hỏi: liệu thoái hóa đốt sống cổ có thể là nguyên nhân dẫn đến thiếu máu não hay không?

Thực tế, giữa cột sống cổ và hệ mạch máu não tồn tại mối liên hệ giải phẫu rất chặt chẽ. Khi vùng cổ bị tổn thương hoặc biến dạng, các động mạch đốt sống – con đường chính dẫn máu lên não – có thể bị chèn ép, làm giảm lưu lượng máu và gây ra thiếu máu não cục bộ.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ mối liên hệ giữa thoái hóa đốt sống cổ và thiếu máu não, cách phân biệt triệu chứng, cũng như định hướng chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Định Nghĩa: Thoái Hóa Đốt Sống Cổ Và Thiếu Máu Não

Thoái hóa đốt sống cổ là gì?

Thoái hóa đốt sống cổ là quá trình lão hóa tự nhiên của các cấu trúc vùng cổ – bao gồm đĩa đệm, thân đốt sống, khớp liên mỏm và dây chằng.

Theo thời gian, đĩa đệm mất nước và đàn hồi, dẫn đến xẹp khoảng gian đốt. Cơ thể phản ứng bằng cách tạo gai xương để ổn định cột sống, nhưng chính các gai này lại có thể chèn ép vào rễ thần kinh hoặc mạch máu, gây ra đau vai gáy, tê mỏi tay, hạn chế vận động.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ gồm:

• Tư thế sai kéo dài khi làm việc máy tính hoặc cúi điện thoại.
• Chấn thương vùng cổ.
• Lao động nặng, thường xuyên mang vác.
• Tuổi tác, đặc biệt sau 40 tuổi

Thiếu máu não là gì?

Thiếu máu não xảy ra khi dòng máu lên não giảm sút, khiến tế bào thần kinh thiếu oxy và dưỡng chất.

Não bộ chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng tiêu thụ đến 20% lượng oxy, do đó bất kỳ sự sụt giảm nào trong lưu lượng máu cũng dễ gây chóng mặt, mệt mỏi, giảm tập trung hoặc rối loạn giấc ngủ.

Mối Liên Hệ Giữa Thoái Hóa Đốt Sống Cổ Và Thiếu Máu Não

Cơ chế chèn ép mạch máu

Ở hai bên cột sống cổ có hai động mạch đốt sống chạy qua lỗ ngang của các đốt sống cổ, hợp lại ở nền sọ để cung cấp máu cho vùng tiểu não, thân não và thùy chẩm. Khi đốt sống bị thoái hóa, các gai xương hoặc đĩa đệm phình ra có thể chèn ép hoặc làm hẹp lòng động mạch đốt sống, khiến dòng máu lưu thông kém, dẫn đến thiếu máu não.

Hội chứng động mạch đốt sống – thân nền

Đây là hội chứng điển hình khi người bệnh bị thiếu máu não do thoái hóa cột sống cổ. Biểu hiện thường bao gồm:

• Chóng mặt, choáng váng, cảm giác quay cuồng khi xoay cổ.
• Ù tai, giảm thính lực tạm thời.
• Mờ mắt, nhìn đôi hoặc tối sầm khi thay đổi tư thế đầu.
• Đau đầu vùng chẩm.
• Một số trường hợp nặng có thể buồn nôn, nôn, mất thăng bằng.

Dấu Hiệu Nhận Biết Và Cách Phân Biệt

Ở giai đoạn đầu, thoái hóa đốt sống cổ và thiếu máu não thường có những biểu hiện tương tự nhau như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, khiến người bệnh dễ nhầm lẫn. Việc phân biệt chính xác hai tình trạng này rất quan trọng để lựa chọn hướng điều trị phù hợp, tránh điều trị sai gây kéo dài bệnh.

Triệu chứng của thoái hóa đốt sống cổ

Người bị thoái hóa đốt sống cổ thường có những biểu hiện đau nhức cơ học do tổn thương tại cột sống. Cơn đau thường tăng khi vận động cổ và giảm khi nghỉ ngơi. Một số dấu hiệu đặc trưng gồm:

• Đau và cứng vùng cổ, lan xuống vai, gáy, cánh tay.
• Tê bì hoặc yếu cơ tay.
• Đau tăng khi xoay, ngửa cổ.
• Có thể nghe tiếng lạo xạo khi cử động.

Triệu chứng của thiếu máu não

Người bị thiếu máu não thường có các dấu hiệu liên quan đến hệ thần kinh trung ương, do não bộ không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất. Các biểu hiện có thể xuất hiện thoáng qua hoặc kéo dài, bao gồm:

• Chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng.
• Nhức đầu âm ỉ, đặc biệt vùng chẩm hoặc thái dương.
• Giảm tập trung, hay quên, ngủ không sâu.
• Một số người có cảm giác buồn nôn, mệt mỏi, ù tai.

Xem thêm: Cải Thiện Tuần Hoàn Máu Não: 7 Phương Pháp Tự Nhiên Đã Được Chứng Minh

Cách phân biệt

Nếu chỉ đau cổ – vai – gáy mà không kèm chóng mặt, có thể là thoái hóa đơn thuần. Nếu các triệu chứng chóng mặt, hoa mắt xuất hiện rõ khi xoay cổ hoặc ngẩng đầu, khả năng cao là thiếu máu não do chèn ép mạch máu.

Chẩn Đoán Và Kiểm Tra Cần Thiết

Sau khi đã nhận biết được những dấu hiệu nghi ngờ, việc chẩn đoán chính xác là bước quan trọng để xác định nguyên nhân thật sự — liệu các triệu chứng đến từ thoái hóa đốt sống cổ hay thiếu máu não. Nhiều người có thể mắc đồng thời cả hai tình trạng này, do đó việc thăm khám chuyên khoa và thực hiện các xét nghiệm, hình ảnh học là rất cần thiết để đưa ra hướng điều trị phù hợp:

• Chụp X-quang hoặc MRI cột sống cổ: đánh giá mức độ thoái hóa, gai xương, phình đĩa đệm.
• Siêu âm Doppler mạch máu cổ: giúp phát hiện tình trạng hẹp, tắc hoặc giảm lưu lượng máu ở động mạch đốt sống.
• Chụp CT hoặc MRI não: kiểm tra tổn thương thiếu máu hoặc teo nhu mô não.
• Đo huyết áp, điện não đồ: loại trừ các nguyên nhân thần kinh hoặc tim mạch khác.

Hướng Điều Trị Và Phòng Ngừa

Sau khi xác định rõ mối liên hệ giữa thoái hóa đốt sống cổ và thiếu máu não, bước tiếp theo là lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp

Điều trị nguyên nhân

Điều trị cần tập trung vào việc khắc phục gốc rễ – đó là tình trạng thoái hóa và chèn ép tại vùng cổ. Việc can thiệp sớm giúp ngăn ngừa thiếu máu não tái phát và giảm nguy cơ tổn thương mạch máu lâu dài.

Các biện pháp điều trị thường được khuyến nghị gồm:

• Giảm viêm, giảm đau bằng thuốc theo chỉ định bác sĩ.
• Vật lý trị liệu: kéo giãn cột sống, chiếu hồng ngoại, sóng ngắn.
• Tập phục hồi chức năng vùng cổ – vai – gáy để giảm chèn ép.
• Trong trường hợp nặng, có thể cân nhắc phẫu thuật giải phóng chèn ép.

Cải thiện thiếu máu não

Bên cạnh việc điều trị nguyên nhân, người bệnh cũng cần chủ động thực hiện các biện pháp hỗ trợ để cải thiện tình trạng thiếu máu não và phòng ngừa tái phát.

• Duy trì tư thế đúng: Khi ngồi, làm việc hoặc ngủ, nên giữ cổ và lưng thẳng, tránh cúi gập hoặc xoay đầu quá mức.
• Tập luyện nhẹ nhàng: Các bài vận động, xoay cổ, vươn vai hoặc đi bộ chậm giúp tăng cường lưu thông máu và giảm cứng cổ – vai – gáy, đặc biệt hữu ích cho dân văn phòng.
• Chế độ dinh dưỡng: Tăng cường thực phẩm giàu Omega-3 như cá hồi, hạt óc chó; bổ sung rau xanh và quả mọng giúp bảo vệ thành mạch và cải thiện tuần hoàn não.
• Lối sống lành mạnh: Uống đủ nước, hạn chế rượu bia, cà phê và tuyệt đối tránh hút thuốc lá – các yếu tố làm giảm lưu lượng máu lên não.

Xem thêm: 5 Bài Tập Não Bộ – Giúp Tăng Cường Trí Nhớ và Sự Tập Trung

Theo dõi và tái khám định kỳ

Người bệnh có dấu hiệu thoái hóa và thiếu máu não nên tái khám định kỳ 3–6 tháng để theo dõi sự tiến triển và hiệu quả điều trị.

Kết Luận

Thiếu máu não có thể là hậu quả của thoái hóa đốt sống cổ nếu cấu trúc xương hoặc đĩa đệm chèn ép lên động mạch đốt sống. Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp hạn chế biến chứng nguy hiểm, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn đang gặp tình trạng đau cổ, chóng mặt hoặc hoa mắt khi xoay đầu, hãy đi khám chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

Xem thêm: Hồng Sâm The Root Rg3  hỗ trợ  tăng sức đề kháng và khả năng miễn dịch, giúp bồi bổ và phục hồi cơ thể.