
3
Th9
Tê bì ngón tay do hội chứng ống cổ tay: Nguyên nhân và 5 bài tập phòng tránh cho dân văn phòng
Cảm giác tê bì ngón tay, châm chích như có kiến bò sau một ngày dài gõ phím và di chuột đã trở thành một “người bạn không mời” của rất nhiều người làm việc văn phòng. Ban đầu, chúng ta có thể chỉ cần lắc nhẹ cổ tay là cảm giác khó chịu sẽ qua đi. Nhưng khi tình trạng này xuất hiện thường xuyên hơn, dai dẳng hơn và thậm chí đánh thức bạn vào ban đêm, đó có thể là một dấu hiệu cảnh báo rõ ràng về Hội chứng ống cổ tay.
Đây không chỉ là một sự khó chịu đơn thuần, mà là một trong những bệnh lý nghề nghiệp phổ biến nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất làm việc và chất lượng cuộc sống. Hiểu rõ nguyên nhân và chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ “đôi tay vàng” của bạn. Bài viết này sẽ phân tích sâu về nguyên nhân và cung cấp 5 bài tập phòng tránh hiệu quả cho dân văn phòng.
1. Hội chứng ống cổ tay là gì?
Để hiểu về hội chứng này, hãy hình dung cổ tay của bạn có một “đường hầm” nhỏ được tạo nên bởi các xương cổ tay và một dải dây chằng ngang. Đường hầm này được gọi là ống cổ tay. Chạy xuyên qua đường hầm này là các gân gập ngón tay và một dây thần kinh cực kỳ quan trọng: dây thần kinh giữa.
Dây thần kinh giữa chịu trách nhiệm chi phối cảm giác cho ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và một nửa ngón đeo nhẫn, đồng thời điều khiển một số cơ ở gốc ngón cái.
Hội chứng ống cổ tay xảy ra khi áp lực bên trong “đường hầm” này tăng lên, chèn ép vào dây thần kinh giữa.
Ví von dễ hiểu: Hãy tưởng tượng dây thần kinh giữa giống như một chiếc ống nước mềm đi qua một đường cống hẹp. Khi đường cống (ống cổ tay) bị các vật cản (gân bị viêm) chèn ép hoặc bản thân nó bị thu hẹp lại, dòng nước (tín hiệu thần kinh) sẽ bị cản trở. Kết quả là các khu vực mà “ống nước” này cung cấp sẽ bị “khô hạn” – tức là mất cảm giác, tê bì.
2. Tại sao dân văn phòng lại là đối tượng nguy cơ cao?
Môi trường làm việc văn phòng hiện đại vô tình tạo ra những điều kiện lý tưởng cho hội chứng này phát triển.
- Các chuyển động lặp đi lặp lại: Việc gõ phím và sử dụng chuột liên tục trong nhiều giờ liền khiến các gân ở cổ tay phải hoạt động không ngừng nghỉ. Điều này có thể gây ra tình trạng viêm và sưng phồng các bao gân, làm tăng áp lực bên trong ống cổ tay.
- Tư thế cổ tay sai lệch: Đây là nguyên nhân hàng đầu. Khi bạn gõ phím với cổ tay bị gập lên, gập xuống hoặc lệch sang hai bên, không gian trong ống cổ tay sẽ bị thu hẹp lại một cách bất thường, trực tiếp chèn ép vào dây thần kinh giữa.
- **Thiết kế không gian làm việc không Ergonomic: Bàn làm việc quá cao hoặc quá thấp, ghế ngồi không đúng tầm, vị trí đặt bàn phím và chuột không hợp lý… tất cả đều buộc cổ tay của bạn phải ở trong một tư thế sai lệch kéo dài, tạo ra áp lực liên tục.
3. Nhận biết sớm các triệu chứng
Tê bì ngón tay là triệu chứng điển hình nhất, nhưng hội chứng ống cổ tay còn có các biểu hiện khác mà bạn cần chú ý:
- Vị trí tê bì: Cảm giác tê, châm chích thường xuất hiện ở ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và nửa ngoài của ngón áp út. Ngón út thường không bị ảnh hưởng.
- Thời điểm xuất hiện: Các triệu chứng thường nặng hơn vào ban đêm hoặc buổi sáng sau khi thức dậy, có thể làm bạn tỉnh giấc.
- Đau: Cảm giác đau âm ỉ hoặc nhói ở vùng cổ tay, có thể lan lên cẳng tay hoặc vai.
- Cảm giác sưng phù: Mặc dù cổ tay không sưng thực sự, bạn có thể có cảm giác các ngón tay bị sưng và cứng.
- Yếu cơ (giai đoạn muộn): Khi bệnh tiến triển, các cơ ở gốc ngón cái có thể bị yếu đi, khiến bạn cảm thấy khó khăn khi cầm nắm đồ vật, dễ làm rơi đồ, hoặc khó thực hiện các động tác tinh vi như cài cúc áo.
4. 5 Bài tập phòng tránh đơn giản tại bàn làm việc
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Chỉ cần dành ra vài phút mỗi giờ để thực hiện những động tác đơn giản này, bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh.
- Căng duỗi cổ tay:
- Thực hiện: Đưa thẳng một tay ra phía trước, lòng bàn tay ngửa. Dùng tay còn lại nhẹ nhàng kéo các ngón tay xuống dưới, hướng về phía sàn, giữ 15-20 giây để cảm nhận sự căng ở mặt trong cẳng tay. Sau đó, lật úp lòng bàn tay xuống và kéo các ngón tay về phía cơ thể, giữ 15-20 giây. Lặp lại cho tay kia.
- Tác dụng: Kéo giãn các nhóm gân gập và duỗi, giúp chúng linh hoạt và giảm căng thẳng.
- Lắc và xoay cổ tay:
- Thực hiện: Đưa hai tay ra phía trước và lắc nhẹ cổ tay như đang vẩy nước trong 10-15 giây. Sau đó, từ từ xoay cổ tay theo chiều kim đồng hồ 5 vòng và ngược chiều kim đồng hồ 5 vòng.
- Tác dụng: Tăng cường lưu thông máu đến cổ tay và giải tỏa áp lực tức thì.
- Nắm và xòe bàn tay:
- Thực hiện: Nắm chặt bàn tay thành nắm đấm, giữ 5 giây. Sau đó, từ từ xòe rộng các ngón tay ra hết mức có thể, giữ 5 giây. Lặp lại 5-10 lần.
- Tác dụng: Cải thiện sự linh hoạt của các gân và dây chằng trong bàn tay.
- Động tác “Cầu Nguyện”:
- Thực hiện: Chắp hai lòng bàn tay vào nhau ở trước ngực. Từ từ hạ hai bàn tay xuống dưới cho đến khi bạn cảm thấy căng ở cẳng tay, giữ 15-20 giây.
- Tác dụng: Kéo giãn hiệu quả vùng ống cổ tay.
- Kéo giãn ngón tay cái:
- Thực hiện: Nắm hờ bàn tay lại, đưa ngón cái vào trong. Dùng lực của các ngón còn lại nhẹ nhàng gập ngón cái xuống, giữ 10-15 giây.
- Tác dụng: Kéo giãn các cơ ở gốc ngón cái, nơi dây thần kinh giữa chi phối.
Lời kết
Tình trạng tê bì ngón tay do hội chứng ống cổ tay là một lời cảnh báo rõ ràng từ cơ thể rằng thói quen làm việc của bạn đang gây hại. Đừng xem nhẹ những triệu chứng ban đầu. Bằng cách kết hợp giữa 5 bài tập phòng tránh đơn giản và việc xây dựng một không gian làm việc, bạn hoàn toàn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe đôi tay, duy trì hiệu suất công việc và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Để tăng cường sức khỏe xương khớp một cách toàn diện, hãy kết hợp lối sống khoa học với việc bổ sung dưỡng chất từ The Root. Chứa hoạt chất Rg3 từ hồng sâm, The Root được nghiên cứu để hỗ trợ giảm viêm và nuôi dưỡng sụn khớp, mang lại sự vận động thoải mái, linh hoạt hơn.